Het aanbod akoestische panelen is intimiderend groot. Nochtans, achter de facade van de marketing, verkopen zowat alle mainstream producenten nagenoeg hetzelfde product. Dit artikel legt uit welke types absorbers het meest effectief zijn voor audio en video professionals, welke oplossingen ik zelf vaak toepas bij projecten, en hoe je veelgemaakte fouten kunt vermijden. Lees je mee?
Dit is hoe het meestal gaat: een extra kamer die nooit bedoeld was als studio wordt uitgerust met een computer, wat randapparatuur en een stel luidsprekers. Voor de moderne audio-, video- en mediaprofessional is dit de normale werkomgeving.
Deze aanpak leidt tot twee akoestische problemen: de natuurlijke nagalm in de kamer is zo hoorbaar dat het afleidt van het werk, of het geluid in de kamer varieert zo sterk van plek tot plek dat samenwerken moeizaam gaat. Hoe los je dit op?
Geluidsabsorptie is de sleutel
Beide situaties hebben te maken met een onvoldoende gedempte akoestiek. Steen, hout, beton, glas, metaal… alle geluiden kaatsen vrolijk rond en mengen zich tot een troebele soep. De remedie is geluidsabsorptie.
“1.440.000 resultaten op Google voor ‘akoestische panelen’. 🤯 Hoe kies ik uit dit astronomisch aanbod de juiste panelen voor mijn studio!?”
-elke klant ooit-
Welke soort panelen zijn de beste?
De absorbers die je wilt, zijn bijna zeker van het type “poreuze” absorber: een kern van zacht materiaal (meestal schuim of vezels) verpakt in een mooi kleedje. Ze zijn eenvoudig, betaalbaar én effectief. Mits je goede keuzes maakt, uiteraard.
Twee hoofdzaken
Bij het vergelijken en kiezen van akoestische panelen, let vooral op de oppervlakte en de dikte van het paneel. Hoe groter de kamer, hoe meer paneeloppervlak je nodig zult hebben voor een gelijkaardig resultaat. De dikte bepaalt welke frequenties worden geabsorbeerd. Dikker is dieper.
Twee bijzaken
Wanneer audio de hoofdzaak is voor je projectstudio, zijn er twee bijzaken waar je eventueel aandacht aan kunt besteden. Ten eerste, hoewel de exacte plaatsing van de panelen belangrijk kan zijn, hoef je je hierover geen zorgen te maken zolang je de panelen evenredig verspreidt over de ruimte. Ten tweede is er het concept van ‘scattering’, waarbij sommige paneelsoorten worden bekleed met licht diffuserende frontjes. Dit is voornamelijk relevant voor degenen die een full-option audiomix- of masterstudio willen creëren. Voor alle andere scenario’s is het niet nodig hierover te piekeren.
Negeer de rest
Bij het kiezen van akoestische panelen kun je makkelijk verstrikt raken in allerlei uiterlijke details die uiteindelijk weinig uitmaken voor de akoestiek. Bijvoorbeeld, die aandachttrekkende oppervlaktevormen zoals golven, piramides en skylines zien er misschien indrukwekkend uit, maar ze hebben nauwelijks invloed op het geluid in je ruimte. Wat absorptietestdata betreft, tenzij je een expert bent, kun je deze cijfers meestal negeren. Het belangrijkste waar je op moet letten zijn de dikte van de panelen en het totale oppervlak dat ze bedekken.
Tot slot een woordje over diffusers. Tenzij je in een hoogwaardige mix- of masteringstudio werkt, hoef je je hier waarschijnlijk geen zorgen over te maken. Ze spelen een rol in ruimtes die al zwaar zijn geoptimaliseerd met absorbers, maar in de gemiddelde thuis- of projectstudio kun je deze gerust links laten liggen.
Twee standaard problemen. Twee standaard oplossingen.
Is voor jou video de hoofdzaak? Dan wil je vast vooral de hoorbare galm verminderen. Kies voor panelen van minstens 4 cm dik en zorg dat het totale absorberende oppervlak groter is dan of gelijk aan de vloeroppervlakte, met een minimum van 8 m².
Is voor jou audio de hoofdzaak? Dan wil je vast over alle frequenties heen een gecontroleerde luisteromgeving met een brede ‘sweetspot’. Ga voor panelen van minstens 10 cm dik. Het totale oppervlak zou ongeveer een derde tot de helft van het totale wandoppervlak (wanden, vloer én plafond) van de ruimte moeten zijn. Behandel eerst de hoeken.
Veelvoorkomende fouten
- Te weinig panelen: de stap van niets naar iets is enorm hoorbaar en geeft de meeste voldoening. Als parfum op een natte hond, wat eerst voelt als een oplossing verliest al snel de schijn. Je problemen zijn niet écht weg.
- Te veel dunne panelen: met dun bedoel ik 1 à 2 cm dikte. Je kamer zal klinken alsof je flink verkouden bent.
- Alle absorptie op één plek: spreid de panelen goed uit over alle vlakken van je ruimte.
- Tapijt: tapijt is geen effectieve absorber. Wel heel nuttig voor koude voeten en het dempen van stapgeluid.
- Gordijnen: gespecialiseerde gordijnen kunnen in sommige situaties een oplossing zijn in omstandigheden waar panelen geen optie zijn.
Conclusie: size does matter
Door de juiste absorberende panelen te kiezen en deze in de juiste hoeveelheid in te zetten, kun je een wereld van verschil maken in je productieproces. Heb je nog vragen, of denk je dat jouw situatie anders is? Aarzel dan niet, neem contact op. Een eerste gesprek is altijd kosteloos.